پلیت تکتونیک و تغییرات اقلیمى

author

  • پوران طاحونی دکتراى جغرافیاى طبیعى(ژئومورفولوژى)
Abstract:

 اقلیم زمین ثابت نیست، دامنه تغییرات بسیاروسیع است و از دوره‏ هاى گرم و مرطوب تا یخچالى را شامل مى‏ شود. سنگها و رسوبات آثار بسیارى از تغییرات اقلیمى گذشته را در خود ذخیره کرده‏ اند، رسوبات نمکى، خاکهاى قرمز، کائولین، رسوبات آهکى و مرجان ها شواهدى از اقالیم گرم و رسوبات و نهشته‏ هاى یخچالى و پادگانه‏ هاى رودخانه‏ اى شواهدى از اقالیم سرد هستند. سن‏ یابى چنین شواهدى نشان مى‏ دهد برخى از این تغییرات دراز مدت و برخى دیگر کوتاه مدت بوده‏ اند، گرماى مزوزوئیک میلیونها سال دوام داشته و تناوب دوره‏ هاى یخچالى و بین یخچالى پلیستوسن فقط هزاران سال طول کشیده است .  چرا و چگونه چنین تغییرات وسیعى اتفاق مى‏ افتد؟ با یک نگرش سیستمى به زمین پاسخ این سؤال آسان تر خواهد بود. زمین سیستمى است که در آن مجموعه‏ اى از فرایندهاى متقابل و متصل بهم در یک مقیاس وسیع فضایى و زمانى عمل مى‏ کند، بنابراین علت منفرد نیست و الزاما مجموعه‏ اى از علت ها پاسخگو خواهند بود.  به طور کلى شرایط اقلیمى نتیجه اثر متقابل و پیچیده دو منبع مهم انرژى، انرژى خورشیدى و انرژى زمین است. تابش ورودى خورشیدى اولین منبع انرژى زمین است که سیالات زمین (آب و اتمسفر) را به حرکت درمى‏ آورد. انرژى درونى زمین عامل حرکت پلیت ‏هاست، این حرکت باعث جابه جایى قاره‏ ها، تشکیل آتشفشانها، برخاستن کوه ها، تغییرات بزرگ مقیاس سطح دریاست. تاکنون نظریات متعددى در تبیین علل تغییرات اقلیمى وضع شده است و لیکن هیچیک از آنها به صورت قطعى پاسخگو نبوده‏ اند، بلکه هر یک بخشى از پدیده را تشریح کرده ‏اند. با پیدایش تئورى پلیت تکتونیک این تئورى جایگاه ویژه‏اى در تشریح علل تغییرات بلند مدت اقلیمى یافت .

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی فضایی پادگانه‌های حوضۀ قزل‌اوزن در ارتباط با تکتونیک و تغییرات آب‌وهوایی

پادگانه‌های رودخانه‌ای توسط ژئومورفولوژیست‌ها به ‌عنوان یکی از لندفرم‌های محیط‌های آبرفتی و میراثی از چینه‌شناسی، به‌منظور درک شرایط تکتونیکی و آب‌وهوایی به ‌طور گسترده مورد بررسی قرار می‌گیرد. رودخانۀ قزل‌اوزن به‌‌عنوان یکی از طویل­ ترین سیستم­های رودخانه­ای کشور به شرایط اقلیمی، لیتولوژیکی و تکتونیکی به ‌خوبی پاسخ داده است. برای بررسی تأثیر آب­وهوا بر پادگانه­های این رودخانه، با استفاده از نق...

full text

نقش تکتونیک جنبا و رسوب گذاری در تغییرات بستر رودخانه سطح دلتای جگین

چکیده رودخانه جگین با تشکیل دلتایی در جلگه ساحلی شرق جاسک، به دریای عمان می‌ریزد. مورفولوژی و رفتار شبکه‌های زهکشی، به تغییرات حاصل از فعالیت‌های زمین‌ساختی بسیار حساس می‌باشد. آنومالی‌های موجود در رودخانه مانند تغییر مسیرهای متعدد و ناگهانی در دوره‌های زمانی مختلف، عبور از خط گسلی، پهن و باریک‌شدن بستر و تراکم بالای شبکه‌زهکشی از جمله علامت‌های گذار از یک پهنه فعال تکتونیکی است؛ از این‌رو برای...

full text

تکتونیک جنبا، انسان، مدنیّت

در بیست‎وپنج سال گذشته فهم ما از مفهوم تکتونیک جنبا بسیار کامل‎تر شده است. همین امر پژوهشگران را با سؤال بسیار مهمّی روبه‎رو کرده است و آن اینکه درکل، تکتونیک فعّال پوسته در مناطق قارّه‎ای چه تأثیری بر جوامع انسانی گذاشته و می‎گذارد. مروری بر آثار منتشره مبین دو دیدگاه غالب در تحلیل میان تکتونیک فعّال با انسان و مدنیّت‎ها است. گروهی همجواری سکونتگاه‎ها با گسل‎های لرزه‎زا را بهانه قرار داده و با تأکی...

full text

بررسى تغییرات اقلیمى در حوزه آبخیز قزل اوزن در محدوده استان زنجان و تأثیر آن‏ بر منابع آب منطقه

آب و هوا یکى از ارکان بنیادین زندگى بشر محسوب مى ‏شود و با پیشرفت و توسعه در جهان حفاظت از آن روز به روز اهمیت بیشترى مى‏ یابد. اثرات تغییرات اقلیم بر چرخه هیدرولوژیکى به صورت تغییرات در ذخیره آب در منطقه خاک، آبخوان ها دریاچه ‏ها و تغییر و جابه ‏جایى در مقدار و توزیع زمانى رواناب رودخانه‏ ها مى‏ باشد. این تغییرات ممکن است به صورت مثبت یا منفى رخ دهد ولى قدرمسلم اینکه میزان آب دسترسى در آینده ت...

full text

مکان‏ یابى نیروگاه خورشیدى با توجه به پارامترهاى اقلیمى

در این پژوهش با استفاده از آمار 33 ساله (2003 - 1970) فراسنج ‏هاى تابش، ابرناکى و باد به امکان‏ سنجى استقرار نیروگاه خورشیدى در مناطق خشک ایران اقدام گردیده است. در ادامه با در نظر گرفتن ایستگاه یزد به عنوان مناسب‏ ترین مکان جغرافیایى جهت استقرار نیروگاه خورشیدى، ایستگاه‏هاى مناطق مجاور آن همچون اصفهان، کرمان، زاهدان از نظر رژیم تابش و دیگر عناصر آب و هوایى مؤثر در استقرار نیروگاه خورشیدى مورد ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 13  issue 50

pages  62- 64

publication date 2004-07-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023